Handelsgeest op de Westbank

Op 15 december 2010 publiceert VPRO’s jongerenredactie Dorst op haar website een item getiteld De Kolonisten van de Westelijke Jordaanoever. ‘Een gezellig familiespel voor het hele gezin. Speel nu De Kolonisten van de Westelijke Jordaanoever’, kondigt de redactie het item op haar Facebookpagina aan. Het spel is bedacht en ontworpen door Caspar Van Rest en Gerline Bax.

Op de website van de VPRO Dorst wordt het spel als volgt geïntroduceerd:

‘Shalom! Dit is De Kolonisten van de Westelijke Jordaanoever. Waan je in het tijdperk van nu: Het onoplosbare Israëlisch-Palestijnse conflict. Sinds de zesdaagse oorlog koloniseren de Israëliërs delen van de Westelijke Jordaanoever, Sinaï en de Gazastrook. In dit spel ben je zelf een Joodse Kolonist die op weg is met zijn bulldozer. Je doel is het stichten van een nederzetting op de Westelijke Jordaanoever.


Je bent echter niet de enige met als doel een nederzetting. Ook andere onverschrokken kolonisten zijn met hun bulldozers in de buurt van de Westelijke Jordaanoever: de wedstrijd om de kolonisatie is begonnen! De vrouwen en mannen van je expeditie stichten de eerste twee nederzettingen. Het land is nauwelijks vruchtbaar en grondstoffen komen op diamant na praktisch niet voor. Wel is er ruimte voor het telen van groenten en fruit. Ook blijken de kolonisten bijzonder goed in het maken van hoogwaardige cosmetica van modder uit de Dode Zee en het maken van kleding. Je bouwt onverharde wegen en nieuwe dorpen, die tot steden uitgroeien. Gaat het je lukken om op de Westelijke Jordaanoever de belangrijkste macht te worden? Ruilhandel beheerst het leven op de Westelijke Jordaanoever. Van sommige producten heb je genoeg, andere zijn schaars. Je ruilt diamant tegen Sharonfruit en een gepantserde bulldozer tegen kleding – al naar gelang hetgeen je nodig hebt voor je volgende bouwwerk. Ga omzichtig te werk! Sticht je nederzetting op de juiste plaatsen en ruil slim. Dan heb je meer kans om te winnen. Ook je medespelers zijn niet op hun achterhoofd gevallen.

Je doel is om de heerser van de Westelijke Jordaanoever te worden!

Aantal spelers: 3 of 4

Leeftijd: vanaf de Bar Mitswa

Speelduur: het is een oneindig conflict.’

Hierna worden de spelregels uitgelegd waaronder ook de gedragscode van de kolonisten, zodat de spelers zich gemakkelijker in hun rol kunnen inleven. Volgens de regels zijn de spelers Joodse jongens, die hun Bar Mitswa hebben gehad, dus minstens 13 jaar oud zijn en verantwoordelijk voor de wet volgens de Joodse religie. Er worden karakteraanduidingen gegeven als: ‘Je bent een vlijtige kolonist en je spaart producten,’ en ‘je gebruikt je typische handelsgeest.’ Bij het spel hoort ook een aantal speciale kaarten waarmee de spelers extra punten kunnen scoren. Zo zijn er ontwikkelingskaarten waarop bepaalde gebouwen staan, zoals het Anne Frank Huis, de Synagoge, de Klaagmuur, de Humus Souvenirshop en Mossad HQ. Deze kaarten zorgen voor extra punten. Met behulp van andere ontwikkelingskaarten kunnen spelers speciale acties uitvoeren. Met de kaart ‘Joodse gierigheid’ bijvoorbeeld kan een speler grondstoffen naar keuze van zijn medespelers afpakken.   

Het bordspel is niet daadwerkelijk uitgebracht, noch was het te downloaden. Op de website van VPRO Dorst stonden afbeeldingen van het bordspel, van spelkaarten en instructies. In opzet en vorm leek het op het populaire bordspel Kolonisten van Catan.

Behalve op de website is het spel ook afgedrukt in het kerstnummer van de VPRO Gids, met de volgende introductietekst: ‘In het kader van vrede op aarde en gezelligheid maakte VPRO Dorst voor de kerst een bordspel met het Israëlisch-Palestijnse conflict als thema.’1

  • 1. Caspar Van Rest en Gerline Bax, 'De Kolonisten van Westelijke Jordaanoever', VPRO Gids, 18 december 2010.